موسیقی 13

بررسی ادلّه

7050

به قلم حجت الاسلام محمدجواد غلامی دارابی. قسمت 13. "بررسی ادله تقسیم غنا به حرام و حلال". به نام خدا، بر اساس نظریه برخی از فقیهان غنا به صورت مطلق حرام نبوده و به دو قسم حرام و حلال تقسیم می شود. برای اثبات این دیدگاه دو دلیل ارائه شده است که عبارت است از: تعلیلی در روایات و موارد استثنا از غنا.

۱- تعلیلی در روایات
تعلیلی که در روایات حرمت غنا آمده ، گواه آن است که غنا به دو بخش حرام و حلال تقسیم می شود. روایاتی که ذیل آیات پیشین ارائه شده، نشان گر این تعلیل است. زیرا از آن ها بدست می آید که غنا از آن جهت حرام است که " لهو الحدیث" یعنی لغو و باطل است و بر اساس قانون ملازمت سبب و مسبب، هر جا سبب حرمت غنا در بین نباشد، غنا حرام نخواهد بود.

از جمله روایاتی که از آن تعلیل بر حرمت به دست می آید، روایت ذیل است:

مرحوم مجلسی در کتاب بحار الانوار به نقل از پیامبر اسلام (ص)  آورده است. "هر کس به غنای حرام آوازه خوانی کند، به گونه ای که انگیزش بر گناهان را ایجاد کند بابی از شر را بر خود گشوده است."

این که در این روایت غنای حرام به انگیزش بر معاصی توصیف شده است نشان گر آن است که علت تحریم غنا همین انگیزش است.

همچنین در روایتی از مرحوم صدوق در کتاب خصال، غنا در شمار گناهان بزرگ بر شمرده شده و چنین آمده است. «بازی های که انسان را از یاد خدا باز می دارد، ممنوع است؛ مانند غنا، تار زدن و اصرار بر گناهان کوچک».

در این روایت نیز غنا  از آن جهت که انسان را از ذکر خداوند باز می دارد، نهی شده است. بنابر این همان گونه که مرحوم فیض کاشانی می گوید، اگر غنا با کلام حکمت آمیز، انسان را به یاد خدا و بهشت اندازد، به چه علت حرام است؟!

۲- موارد استثنا از غنا
بر اساس شماری از روایات، مواردی از غنا از حرمت استثنا شده است که اثبات می کند حرمت ذاتی و همیشگی نیست. به استناد برخی روایات صحیح، افزون بر این که برخی از موارد غنا از موضوع حرمت خارج می گردد، مناط حرمت در موارد منع نیز بدست می آید.

موارد استثنا از حرمت غنا ( موسیقی ,)

۱- حُدا
۲- تغنی به قرآن
۳- آوازه خوانی زنان در عروسی ها (با حضور زنان)

ان شاءالله در جلسه بعد پیرامون  موارد استثنا به تفصیل سخن خواهیم گفت.